บทความรีวิว Audiovector QR1 ลำโพงวางหิ้งแบบ 2 ทาง กะทัดรัดอัดเเน่นคุณภาพ โดยนิตยสาร The Absolute Sound

รู้จัก Specification ของ Audiovector QR1 กันไปแล้ว! วันนี้เราเอาบทความรีวิวลำโพงรุ่นนี้ จาก นิตยสาร The Absolute Sound โดย Neil Gader ผู้ใช้งานจริง ได้เล่าถึงคุณสมบัติ เสียง คุณภาพ ความรู้สึกจากการใช้งาน Audiovector QR1 นี้จะมีอะไรที่น่าสนใจและคุ้มค่าแค่ไหน มาติดตามกันได้ในรีวิวดีๆนี้เลย!

ลำโพง 2 ทางของ AUDIOVECTOR รุ่น QR1 เป็นลำโพงขนาดเล็กแบบวางบนชั้นหนังสือ Bookshelf Speaker ก็ได้ หรือวางบนขาตั้งแบบ Stand-Mount Speaker ก็ดี มีขนาดกะทัดรัดด้วยความสูงแค่ประมาณ 13 นิ้ว (เลยไม้บรรทัดเหล็กแค่นิดเดียว) โครงตู้ลำโพงทำมาจากแผ่นใยไม้อัด HDF มาประกบกัน เจาะช่องด้านหน้าแบบ Forward-Firing Port เป็นท่อระบายเสียงเบสแนวยาวเพื่อช่วยเพิ่มมุมกระจายเสียงและระบายคลื่นเสียงให้มวลอากาศไหลออกทางช่องที่เจาะไว้ อยากให้ผู้อ่านจินตนาการถึง Placement Option ในห้องฟังเพลงขนาดเล็กที่มักจะดันให้ชั้นหนังสือชิดกับตัวผนังกำแพงด้านหลังเป็นพิเศษ ดังนั้นระยะห่างระหว่างตัวลำโพงและผนังที่มีน้อยจึงเป็นข้อจำกัดที่สำคัญ และรูปแบบการเจาะช่องระบายเสียงเบสบริเวณด้านหน้าแบบ Forward-Firing ในลำโพงลักษณะนี้จึงได้เอื้อประโยชน์ให้เสียงที่ดีขึ้นมากกว่ารูปแบบ Rear-Firing นั่นเอง การออกแบบรูปร่างหน้าตาของ QR1 ดูดีมีราคา เพราะอะไหล่ทุกตัวและเทคนิควิทยาการทุกขั้นตอนที่เลือกใช้ จะต้องเป็นเกรดดีระดับพรีเมียมที่สุดเท่านั้น การเก็บมุมช่วงรอยตะเข็บที่แน่นหนา คือจุดแรกที่ต้องชื่นชมทีมงานจาก AUDIOVECTOR จริงๆ ทั้งการดีไซน์ยังได้กลิ่นอายสำเนียงเดนิชอันหล่อเหล่าเจือเข้ามา บ่งบอกอัตลักษณ์ตามสไตล์ลำโพงจากประเทศนี้ สลักเกลียวแบบ Hex Bolt ขันสรูติดตั้งนอตในไดรเวอร์ได้แน่นหนา แหวนรองที่ทำมาจากโลหะประเภทอะลูมิเนียม เป็นสีเงินตัดกับตัวตู้ลำโพงสีดำได้อย่างทันสมัย เรียบแต่โก้ อินเทรนด์ตามสุนทรียศาสตร์สไตล์มินิมอล การเคลือบพ่นสีไฮกลอสของทางแบรนด์ดูไร้ที่ติ เงาวาววับดุจกระจก มีให้เลือกด้วยกันถึง 3 สี ได้แก่ สี White Silk สีน้ำตาลลายไม้ Dark Walnut และสีดำสนิทแบบ Piano Black ตาข่ายด้านหน้าครอบปิดตัวดอกลำโพงด้วยแรงเเม่เหล็กจึงแผงด้านหน้าดูหรูหรา เรียบเนียนสนิท ไม่มีรอยหมุด

หน้าที่ของลำโพงคือการเปลี่ยนแปลงแรงดันไฟฟ้าให้กลายเป็นพลังงานเสียง ด้วยการใช้ทรานสดิวเซอร์ (Transducer) และในลำโพงขนาดจิ๋วแต่เปล่งเสียงได้ฉะฉานเกินขนาดตัวรุ่นนี้ใช้ไดรเวอร์ในการขับเสียงจำนวน 2 ตัว หรือที่เรียกว่าเป็นลำโพง 2 ทาง รองรับความถี่ได้ตั้งแต่ 45Hz - 45kHz เรียกได้ว่าเป็นระยะแบนวิดธิ์ที่กว้างมากๆ ไดรเวอร์มิดเรนจ์/วูฟเฟอร์ขนาดหน้ากรวย 6 นิ้วทำมาจากไดอะเฟรมชนิดนิ่มแบบปราศจากหมวกลำโพง (Dustcap-Free Diaphragm) ที่ส่วนวัสดุหุ้มหน้ากรวยจะใช้เมมเบรนน้ำหนักเบาแบบ Non-Resonant เช่นเดียวกับในลำโพงรุ่นท็อปของทางแบรนด์อย่าง Audiovector SR และ R Series ส่วนกรวยลำโพงอะลูมิเนียมที่มองผ่านๆเหมือนกรวยลำโพงแบบโลหะทั่วไป ซ่อนวิทยาการความเป็นกรวยลำโพงที่มีเลเยอร์ถึง 3 ชั้นเอาไว้ ทีมงานของ AUDIOVECTOR นำอะลูมิเนียมจำนวน 2 แผ่นมารีดจนบางเฉียบ ก่อนจะนำมาประกบเป็นแซนด์วิชเข้าด้วยกัน แทรกกลางด้วยวัสดุโฟมที่มีความอ่อนนุ่ม เพิ่มสมบัติความแกร่งในน้ำหนักที่เบา ให้ไดอะเฟรมสามารถกระพือตัวได้ว่องไว โดยทาง AUDIOVECTOR ชูไดอะเฟรมลักษณะนี้ว่าจะช่วยให้กลไกการทำงานของกรวยลำโพงสามารถขยับผลักอากาศได้อย่างเสถียรภาพแบบ “Piston-Like Performance” หรือทำงานได้ดุจดังลูกสูบขนานแท้ในทุกช่วงชักของไดนามิกเรนจ์ ควบคุมการ Roll Off ได้อย่างดี โดยไม่ให้เสียงเกิดการสูญหายจนออกอาการ ‘เสียงเพี้ยน’ หรือส่งเสียงรบกวนให้มาหนวกหูผู้ฟังแม้แต่น้อย เป็นการออกแบบที่แก้ปัญหาเดิมๆ ของไดรเวอร์ที่ทำมาจากอะลูมิเนียมหรือเพชรทั่วไปได้อย่างตรงจุด

เพชรน้ำเอกที่ไม่พูดถึงไม่ได้ของลำโพงวางหิ้งรุ่น QR1 ของ AUDIOVECTOR คือตัวขับเสียงความถี่สูงรูปแบบ AMT หรือ Air Motion Transformer ครับ ไดอะเฟรมของตัวขับเสียงช่วงความถี่สูง มีการนำวัสดุมาทำการจับจีบ พับทบไป-มาเป็นลอน เมื่อกระเเสป้อนเข้าไปเหนี่ยวนำกับสนามแม่เหล็กเกิดแรงผลัก-ดึง ลอนจีบๆจะเคลื่อนที่ไปตามแรงดังกล่าว ทำให้มวลอากาศแทรกตัวเข้าไปไนลอนเหล่านั้นตามจังหวะ หน้าไดอะเฟรมก็จะสะบัดตัวพลิ้วคล้ายกับถุงลมลอนๆที่ชักเข้า-ออกในแอคอร์เดียน ไดอะเฟรมตัวนี้ให้น้ำหนักที่เบามากเป็นพิเศษ (Extremely Low-Mass) แรงเฉื่อยที่น้อยลงทำให้มันตอบสนองต่อความถี่ของเสียงได้ว่องไว (Highly Responsive) และหน้าไดอะเฟรมที่ทบกันเป็นจีบให้พื้นที่ผิวใหญ่ขึ้น เพิ่มปริมาณรังสีที่กระทบต่อหน่วยพื้นที่ได้มากขึ้นกว่าเดิม (Large Radiating Surface) แผงด้านหน้า (Fascia Plate) ทำมาจากอะลูมิเนียมเกรดอากาศยาน (Aerospace Grade Aluminum) ที่ทางแบรนด์จะนำอะลูมิเนียมทั้งแผ่น มากลึงขึ้นรูปด้วย Precision Machine ที่แม่นยำสูง ผ่านการ Glass Blasted ขัดผิววัสดุอะลูมิเนียมให้เป็นรอยเสี้ยนบางๆ และทำการชุบอะโนไดซ์ให้ได้เป็นแผงหน้าลำโพงที่สวยงามสีเทา Tungsten Titanium อีกจุดเด่นที่ต้องพูดถึงคือ แผ่น Dispersion Mesh สีโรสโกลด์ที่หุ้มหน้าทวีตเตอร์ AMT ด้านบน ที่นอกจากจะทำหน้าที่ป้องกันตัวกรวยลำโพงแล้ว ยังมีกลไกเป็น S-Stop Filter ป้องกันการโอเวอร์พีคของทวีตเตอร์ ตะแกรงสีทองนี้จะกรองเสียงลมส่วนเกิดยามนักร้องเปล่งเสียงแบบ Sibilant พวกพยัญชนะ เสียง Ess Shh Chh ออกมา ที่ได้ยินเป็นเสียง "ซี๊ดๆ" ฟังแล้วหยาบหูออกไปได้ โดยทางแบรนด์ได้นำไอเดียจากฟิลเตอร์ชื่อเดียวกันจากห้องอัดสตูดิโอมาใช้ พัฒนาให้ตัว Dispersion Mesh ทำหน้าที่เหมือนหน้าไดอะเฟรมของตัวไมโครโฟนในห้องอัดเสียงในการกรองเสียงแทรกสอดดังกล่าวออกไปขณะทำการบันทึกเสียง ครอสโอเวอรของ QR1 อยู่ที่ 3kHz ให้ค่าความไวที่ 86 เดซิเบล แปลว่าลำโพงวางหิ้งรุ่นนี้ไม่ใช่ลำโพงที่ขับยากจนเกินไป ค่าอิมพิแดนซ์อยู่ที่ 4 โอห์ม ขอแค่ใช้แอมป์กำลังวัตต์ที่บริสุทธิ์และเหมาะสมมาจับคู่กัน ก็ช่วยปล่อยกระเเสเต็มเม็ดเต็มเหนี่ยวเข้าไปขับลำโพง QR1 ให้เสียงที่เปล่งออกมาครบทุกพิกัด กว้างลากยาวครอบคลุมในทุกไดนามิกสวิงในทุกสเกล

หากจะหยิบยืมสุภาษิตมาใช้อธิบายรูปลักษณ์ภายนอกของ QR1 ของ AUDIOVECTOR ก็ต้องเป็น ''รูปก็สวย จูบก็หอม" สิ่งที่ทำให้ QR1 เข้าไปในนั่งในใจของผู้เขียน คือลำโพงขนาดเล็กตัวนี้ เป็นเพื่อนพึ่งพายามฟังเพลงที่เรารู้สึกไว้วางใจได้เสมอ ให้เสียงที่ดีอย่างเสมอต้นเสมอปลาย 'เสียงที่ดี' ที่ว่ามีความสัมพันธ์กับ ‘โทนัล บาลานซ์’ อย่างสนิทชิดเชื้อเพราะความสมดุลของความถี่เสียงตลอดย่านเป็นตัวชูโรงสำคัญที่ทำให้ประสบการณ์การฟังเพลงเข้าถึงความเป็นดนตรี แม้ QR1 จะเป็นลำโพงขนาดเล็ก แต่กลับให้โทนัล บาลานซ์ที่สมดุลตลอดรอดฝั่ง คมชัดแต่ยังมีจริตที่พร้อมสะกดให้เรารู้สึกอยากเปิดฟังไปเรื่อยๆ ผิดวิสัยลำโพงขนาดเท่าๆกันในวงการ มาตรฐานการฟังของผมทุกครั้งจะยึดปัจจัยอ้างอิงเดียวกันเสมอไม่ว่าจะหยิบลำโพงแบบวางหิ้งหรือลำโพงตั้งพื้นมาฟัง คือ ต้องไพเราะถึง ‘แก่น’ ของความเป็นดนตรี ถ้าฟังแล้วรู้สึกเพราะแต่แรงน้อยให้เนื้อเสียงแบบไม่มีทรวดทรงแบบนี้เรียกว่า ‘ผิวเผิน’ ไม่ถือว่า ‘สอบผ่าน’ ครับ ซึ่งลำโพงขนาดเล็กส่วนมากคลี่รายละเอียดความถี่สูงออกมาได้อ่อนหวาน จัดจ้านในการพร่างพรายรายละเอียดทาง Top-End แต่ให้เสียงเบสที่ไม่ใหญ่โตนัก ทั้งการตอบสนองต่อเสียงย่านกลางต่ำก็มักจะบาง เบาหวิวไม่กระเเทกใจ ดังนั้นทั่วไปแล้วเราเลยจะไม่ได้คาดหวังเสียงทุ้มที่ดีจากลำโพงตัวเล็กเท่าไหร่ แต่ QR1 ที่ขนาดเท่าไม้บรรทัดเหล็กจากบ้าน AUDIOVECTOR ตัวนี้ กลับเปล่งเสียงด้วยพละกำลังที่ล้ำกว่าขนาดตัวไปมาก ตัวเล็กแต่เสียงไม่เล็กเลย เสียงในย่านมิดเรนจ์ที่ QR1 ถ่ายทอดออกมา ดำดิ่งลงไปคลี่รายละเอียดของเสียงได้สวยงาม พร่างพรายรายละเอียดของหางเสียงแต่ละย่านความถี่ได้อย่างหยดย้อย ได้สมดุลของรายละเอียดเสียงย่านมิดเรนจ์และเนื้อเสียงย่านมิดเบสด้วยมวลน้ำหนักที่ลงตัว ถึงไม่ได้ทุ้มหนาเท่าลำโพงตัวใหญ่ๆแต่มีพลังในระดับที่สมเหตุสมผลจนฟังแล้วเราเชื่อว่าเสียงเครื่องดนตรีที่ได้ยินมันขนาดใหญ่โตประมาณไหนจริงๆ สิ่งที่ผมชอบมากคือ QR1 ให้เสียงแหลมที่เก็บตัวได้ดีไม่แตกซ่านเป็นละอองจนทำให้เราต้องเบือนหน้าหนี ทดลองฟังในย่านกลางสูงจะเห็นจริตจะก้านของลำโพงตัวนี้ว่า เขาจะเปล่งเสียงออกมาแบบดึงจังหวะหน่อยๆ แต่ก็ยังโดดเด่นมากพอให้ทุกครั้งที่เปิดฟังเหมือนมีสปอตไลต์มาฉายรายละเอียดทางดนตรีที่เขาเปล่งออกมา เสียงที่ QR1 ส่งมอบจึงไม่ใช่ไม้ประดับที่ใครๆมองข้าม แต่คือพระเอกของห้องฟังที่เราพร้อมทะยานพุ่งความสนใจในทุกถ้อยคำของทุกแนวเพลงที่ขับขานออกมา

ความกลมกลืนของตัวขับเสียงในแต่ละความถี่ของ QR1 ทำออกมาได้เนียน สะอาดหู และว่องไว ให้ไดรเวอร์มิดเรนจ์/เบส ประสานกับทวีตเตอร์ AMT ได้อย่างเป็นน้ำหนึ่งใจเดียวกัน จุดครอสโอเวอร์ของวงจรที่เสียงความถี่แต่ละย่านจะมาทับซ้อนประสานกันนั้นเป็นจุดสำคัญที่ช่วยชี้วัดคุณภาพของเสียง จะเห็นชัดมากๆถ้าเราฝึกหูให้ชินในการฟังเสียงร้องหลากหลายแนวมาก่อน QR1 โดดเด่นในเรื่องการชูเสียงร้องในแต่ละอักขระที่นักร้องเปล่งออกมา โดยเฉพาะเสียงของนักร้องหญิงที่โชนแสงเจิดจ้าเหลือเกินเห็นได้ชัดอย่าง เสียงคอนทราลโตอันละมุนละไม มีเนื้อหนังแบบปะทะอารมณ์ของ Holly Cole ในการคัฟเวอร์บทเพลง I Can See Clearly หรือเสียงนางฟ้าอันอ่อนหวานละมุนตามฉบับเจ้าแม่รางวัลแกรมมีอย่าง Allison Krauss ในการคัฟเวอร์บทเพลง I Will ของ Lennon/McCartney ที่ทวิสต์นำแบนโจและกีตาร์อะคูสติกโดโบรมาประสานเสียงกัน ช่วยให้แต่ละท่วงทำนองเต้นร่าอย่างมีชีวิตชีวา ให้ทุกท่อนของเพลง I Will มีความสดใหม่ ได้กลิ่นอายความพื้นบ้านแบบ Rootsy หน่อยๆ

เรานำทวีตเตอร์แบบ AMT มาดวลกับลำโพงขนาดเล็กสัญชาติอเมริกันอย่าง Bookshelf Reference X (BRX) ของ GolddenEar Technology ต้องบอกว่าผมค่อนข้างเทใจให้กับเสียงโทนแหลมที่ทางทวีตเตอร์ AMT แบบพิเศษของ QR1 มากกว่า ถ้ามีงานประกวดเสียงโทนแหลม และผู้เข้าแข่งขันเป็นลำโพงรุ่นเล็กจาก 2 ค่ายนี้ ต้องบอกว่า Real Beauty ที่งามจากภายในจริงๆ ต้องยกให้กับตัว QR1 จากประเทศเดนมาร์กรายนี้ ด้วยชั้นเชิงในการคลี่คลายรายละเอียดหางเสียงได้ระยิบระยับ แบบไม่ต้องพยายาม ให้ Micro-Dynamic หรือหางเสียงของเครื่องดนตรีบางชนิดที่ดังค่อยมากๆให้พร่างพรายเป็นระลอกออกมาราวกับโน้ตเหล่านี้มันมีชีวิตและจิตวิญญาณ ให้โทนเสียงแหลมที่ยังสบายหูแบบพอดี ไม่ลากยาวปลายหางเสียงให้ยืดเยื้อจนแล้วรู้สึกล้าหู QR1 ตัวนี้ ‘ตรึง’ ให้นั่งฟังเขาเล่นนานๆได้อย่างไม่มีเบื่อ ความละมุนของเสียง ความตอบสนองอย่างฉับไวในวินาทีที่ไม้กลองตีกระทบกับหน้าฉาบได้รายละเอียดและโฟกัสที่คมกริบ เสียงเครื่องเป่าทองเหลืองเจิดจ้าตามลักษณะของเครื่องดนตรี ให้ความแหลมแบบเปิดโล่ง การเปลี่ยนตัวโน้ตในการลากสายไวโอลิน จังหวะการร้องโซโล่หรือการร้องประสาน ก็ให้อรรถรสความเป็นดนตรีชนิดที่เพลิดเพลินหู ประสบการณ์การฟังเพลงโดยรวมผ่านลำโพงวางหิ้งเสียงไฮเอนด์ตัวนี้ ชนะลำโพงขนาดเท่าๆกันในวงการไปแบบไม่ติดฝุ่น ยกระดับประสบการณ์การฟังเพลงให้เหนือชั้นแบบคุ้มค่าเกินราคาค่าตัวไปมาก

ลำโพงรุ่น QR1 ของ AUDIOVECTOR ตัวนี้ เป็นลำโพงสายเลือดใหม่ในราคาที่จับต้องได้ มาพร้อมขนาดและราคาที่เป็นมิตร QR1 เป็นลำโพงเองที่ไม่ยัดเยียดให้เราต้องเพ่งหู แต่เชื้อเชิญให้เราได้หันมาตั้งใจฟังสิ่งที่เขาถ่ายทอดได้อย่างมีชั้นเชิง ลูกเล่นหลักที่ลำโพงตัวนี้กวักมือเรียกให้เราให้ความสนใจเขาคือเทคนิคที่ทางแบรนด์สามารถบรรลุข้อจำกัดของลำโพงขนาดเล็กให้สามารถสร้างสรรค์ประสบการณ์เสียงในรูปแบบที่เกินขนาดตัวไปได้อย่างแท้จริง เเข็งแกร่งทั้งคุณภาพของผลิตภัณฑ์ และในความชัดถ้อยชัดคำของทุกน้ำเสียงที่เปล่งออกมา รูปลักษณ์ที่สวยงามชนิดที่เห็นและฟังแล้วต้อง "ว้าว" ความละเมียดละไมในการคลี่แต่ละรายละเอียดของเสียง แทรกความคลั่งไคล้ในการสร้างสรรค์อรรถรสดนตรีให้ออกมาปะทะกับสำนึกการฟังเพลงของเราแบบไม่ยั้ง ทำให้หลังจากได้ทำความรู้จักกับลำโพง QR1 ของ AUDIOVECTOR ตัวนี้จริงๆ ต้องบอกว่า ระดับความพึงพอใจที่มีสูงมากกว่าลำโพงขนาดเท่าๆกันอยู่หลายระดับ ต้องขอออกปากให้ทุกท่าน 'ไปทดลองฟัง' ด้วยตัวเองในโชว์รูมใกล้บ้านคุณกันดีกว่า ถ้าไม่ประทับใจจริงๆอาจจะไม่ออกตัวขนาดนี้เลยนะ แต่เพราะประสบการณ์เสียงระดับไฮเอนด์ ในราคาเท่านี้ ถ้าไม่ได้สัมผัสเองบอกได้คำเดียวว่า 'พลาด’

ถ้าอยากรับ Audiovector QR1 ไปทดลองสุ้มเสียงที่ไร้ซึ่งข้อจำกัดและเที่ยงตรงอย่างสัตย์จริงในการนำเสนอทุกบทเพลงที่บ้านคุณ ติดต่อได้จากทุกช่องทางของร้าน Elpa Shaw ได้เลยนะครับ

#ElpaShaw #Audiovector #ร้านเครื่องเสียงHiEnd