ANATOMY OF A TURNTABLE เข้าใจเครื่องเล่นแผ่นเสียงให้มากขึ้นผ่านส่วนประกอบและฟังก์ชั่นต่างๆ

เครื่องเล่นแผ่นเสียงทำงานอย่างไร? เสียงจะดีหรือไม่ดีอยู่ที่เข็มใช่ไหม? ตัวเครื่องมีผลต่อการเล่นมากไหม? จากคำถามเหล่านี้ที่เรามักพบเห็นอยู่เป็นประจำจากนักสะสมแผ่นเสียง ผู้เล่นเครื่องเล่นแผ่นเสียงมือใหม่ วันนี้เราจะพามาทำความรู้จักกับส่วนประกอบต่างๆ ของเครื่องเล่นแผ่นเสียง เพื่อให้เข้าใจฟังก์ชั่นของส่วนประกอบต่างๆแต่ละชิ้น จะได้เข้าใจถึงการทำงานและการใช้งานเครื่องเล่นแผ่นเสียงมากยิ่งขึ้น

ตัวบอดี้ และปุ่มต่างๆ ของเครื่องเล่นแผ่นเสียง

Plinth

ชิ้นแรกชิ้นนี้เรียกกันว่า ‘Plinth’ แต่ถ้าเรียกให้เข้าใจง่ายที่สุด นี่คือส่วนของตัวบอดี้ทั้งหมดของเครื่องเล่นแผ่นเสียง โดยวิธีการเลือกบอดี้ ให้เลือกบอดี้ที่วัสดุค่อนข้างมีน้ำหนักสักหน่อย เพราะถ้าบอดี้ของเครื่องเล่นแผ่นเสียงมีน้ำหนักมากจะช่วยลดแรงสั่นสะเทือนจากมอเตอร์ แล้วการสั่นสะเทือนของมอเตอร์ก็จะมีผลต่อเสียงเพลงที่ออกมาน้อยที่สุด

Platter

อยู่ตรงจุดกึ่งกลางของตัวเครื่องที่ทำให้แผ่นเสียงหมุนตามมอเตอร์ โดยจะหมุนอยู่ข้างล่างแผ่นเสียง เพื่อให้หัวเข็มอ่านแผ่นเสียงได้ และเช่นเดียวกับตัวบอดี้ของเครื่องเล่นแผ่นเสียง ถ้า ‘Platter’ มีน้ำหนักมากก็จะทำให้แผ่นนิ่งขึ้น และช่วยลดความสั่นสะเทือนจากมอเตอร์ด้วย

Mat-Slipmat

ขยับขึ้นไปจากตัว ‘Platter’ แทนที่เราจะวางแผ่นเสียงลงไปบน Platter แข็งๆ จะมี Slipmat นุ่มๆ วางเพื่อป้องกันแผ่นเสียงเกิดรอยขูดขีด ช่วยยึดแผ่นเข้ากับเครื่องเล่นแผ่นเสียงให้นิ่งขึ้น แถมยังสามารถลดการสั่นของมอเตอร์ได้อีกชั้นด้วย

Speed

แผ่นเสียงแต่ละแผ่นผลิตมาโดยต้องการความเร็วในการหมุนของรอบต่อนาที (rpm) ไม่เท่ากัน แต่จะมีความเร็วให้เลือกเช่น 33 ⅓, 45 หรือ 78 ฟังก์ชั่นนี้จึงมีไว้ปรับความเร็วรอบของเครื่องเล่นแผ่นเสียงให้เข้ากับแผ่นที่เราจะฟังครับ

Spindle

เป็นแกนเล็กๆ ที่ยื่นออกมาจากมอเตอร์ของเครื่องเล่นแผ่นเสียง มีไว้เพื่อให้นำรูตรงกลางของแผ่นเสียงไปสวมเพื่อให้แผ่นเสียงอยู่กึ่งกลางก่อนที่จะเล่น

ส่วนหัวเข็ม ของเครื่องเล่นแผ่นเสียง

Stylus

ส่วนปลายที่สุดของชุดหัวเข็มเครื่องเล่นแผ่นเสียง มีหน้าที่อ่านแผ่นเสียงเพื่อต่อไปที่ ‘Cartridge’ อีกที

Cartridge

พูดให้เข้าใจง่ายหน่อย ‘Cartridge’ คือบล็อคที่เอาไว้ใส่ปลายหัวเข็ม หลังจากที่ปลายหัวเข็มอ่านเพลงจากแผ่นเสียงแล้วตัวนี้จะแปลงเป็นสัญญาณไฟฟ้าเพื่อแปลงออกมาเป็นคลื่นเสียงอีกที

Headshell

เป็นส่วนที่มีไว้ยึดหัวเข็มเข้ากับโทนอาร์ม แต่เครื่องเล่นแผ่นเสียงบางรุ่นก็ทำมาติดกับโทนอาร์มแบบถอดไม่ได้เลยก็มีครับ

บริเวณโทนอาร์ม ของเครื่องเล่นแผ่นเสียง

Tonearm

ส่วนที่หมุนอยู่บนแผ่นเสียงขณะเล่น ปลายโทนอาร์มจะติดชุดหัวเข็มไว้เพื่อให้หัวเข็มสัมผัสกับแผ่นเสียงแล้วทำให้เกิดเสียง ซึ่ง ‘Tonearm’ มีหลายรูปทรงทั้งแบบตรง หรือทรงตัว ‘S’ โดยจะออกแบบมาให้สอดคล้องกับการหมุนของเครื่องเล่นแผ่นเสียงเพื่อให้รอบตรงกันกับ ‘Speed’ ตั้งแต่ร่องเสียงวงนอกไปถึงวงด้านใน

Counterweight

ปลายด้านนึงของ ‘Tonearm’ จะติดกับชุดหัวเข็ม ส่วนปลายอีกด้านหนึ่งจะมีตัวถ่วงน้ำหนักลักษณะเป็นลูกตุ้ม หรือ ทรงกระบอกสั้นมีเกลียวด้านใน มีไว้ปรับน้ำหนักแรงกดของหัวเข็ม ให้เหมาะสมกับหัวเข็มแต่ละตัว (หัวเข็มบางรุ่นจะมีบอกน้ำหนักที่เหมาะสมในคู่มือ) เพื่อไม่ให้เกิดแรงกดที่มากหรือน้อยเกินไปจนไปส่งผลกับผิวของตัวแผ่นเสียง

Cueing

ส่วนใหญ่แล้วจะมีลักษณะเป็นคันโยกเพื่อยก หรือลดโทนอาร์มลง โดยไม่ต้องใช้มือ ซึ่งเป็นการวางหัวเข็มที่นุ่มนวล ลดความเสี่ยงในการพลาดทำให้เข็มหักได้

Anti-Skate

ตัวยึด หรือหน่วงน้ำหนักของโทนอาร์ม ป้องกันไม่ให้โทนอาร์ม และหัวเข็มวิ่งไปจนถึงจุดศูนย์กลางของแผ่นเสียง เช่น เวลาแผ่นเสียงเล่นหมดหน้าแล้ว ‘Anti-Skate’ จะช่วยหน่วงน้ำหนักไม่ให้หัวเข็มวิ่งไปจนถึงตรงกลาง

Tonearm Rest

คือตัวล็อคโทนอาร์มเวลาไม่ได้ใช้เครื่อง ป้องกันไม่ให้โทนอาร์มขยับ หากไม่ล็อคไว้อาจจะทำให้หัวเข็มของเครื่องเล่นแผ่นเสียงเสียหายได้เช่นกัน

หลังจากที่แนะนำส่วนประกอบต่างๆ ของเครื่องเล่นแผ่นเสียงไปแล้ว หวังว่าข้อมูลนี้จะช่วยให้หลายคนพอเข้าใจภาพรวมในการทำงานของเครื่องเล่นแผ่นเสียงได้ดีกว่าเดิม! ถ้ามีข้อมูลที่สงสัยหรืออยากทราบเพิ่มเติมหรือสนใจเครื่องเล่นแผ่นเสียง สามารถสอบถามกับ Elpa Shawได้เลยนะครับ เรายินดีให้คำปรึกษาและบริการ…

‍